A26 Thames en MSA Stork – bouwjaar 1960
Motor:4-cilinder Ford Consul
Cilinderinhoud van l703 cc, uitgevoerd met een hogedruk pomp, en voorzien van 2 haspels met een lengte 50 meter elk. De watertank heeft een inhoud van 600 liter. De opbouw is van A. Boudewijn & Zn. Te Geldermalsen. De pomp is een centrifugaalpomp, niet zelfaanzuigend.
Bikkers Babyspuit 1942
Motor: 4-cilinder Ford Consul type motorspuitaanhanger is vanaf 1938 gemaakt bij de Fa. Bikkers & Zn te Rotterdam. De motor is een 4 cilinder Ford Anglia, de pomp is een centrifugaalpomp welke niet zelfaanzuigend is. In 1943 kreeg de gemeente Hengelo 4 van deze motorspuiten ter beschikking van de Rijks Luchtbeschermingsdienst. Om te voorkomen dat ze bij een bombardement alle 4 zouden sneuvelen zijn ze op strategisch gekozen locaties geplaatst. Slechts 1 heeft de oorlog overleefd en die is bij ons in bezit.
Hefboombrandspuit Stork Meijling 1862
In 1859 raakte Jan Meijling, een smid in Borne, in gesprek met ene Coenraad Stork een Oldenzaalse zakenman. Deze ontmoeting leidde tot het oprichten van een machinefabriek aan de Oude Almeloseweg. In 1862 werd de hefboombrandspuit vervaardigd voor de textielfabriek van Spanjaard. Tot aan de sluiting van deze fabriek in de jaren “90 was de pomp daar geplaatst. In het gemeentelijke archief was niet te achterhalen of, en zo ja, hoe vaak de pomp is ingezet bij de brandbestrijding. Het archief van Spanjaard is er niet meer. Waar vroeger de machinefabriek stond, heeft nu schilder Gervink zijn zaak, tegenover basisschool De Esch.
In 2013 kregen van de gemeente Borne een telefoontje of wij belang hadden in deze pomp. Deze stond op de gemeentewerf die opgeruimd moest worden. Na eerst de pomp te hebben bekeken, is besloten deze naar onze werkplaats te vervoeren en op te knappen. Het geheel was namelijk in een slechte staat van onderhoud. Na de algehele demontage moesten veel onderdelen nieuw gemaakt worden, en dat is met behulp van sponsoren gelukt. De eiken balken voor de fundatieplaat kregen wij van Tuinwacht Deurningen met daarnaast veel ondersteuning van brandweer Twente. Na gereedkomen in maart 2017 is in overleg met brandweer Borne besloten de hefboombrandspuit te plaatsen in de centrale hal van Het Dijkhuis.
Paardgetrokken GUYON Hefboombrandweerspuit 1862
Begin 2006 werd de SHBH “getipt” dat er bij een particulier te Castenray nabij Venray een hefboombrandspuit stond, weliswaar in deplorabele toestand. Voornamelijk het houtwerk was voor 80% verrot. Na veel heen en weer mailverkeer was de eigenaar bereid om de vraagprijs te laten zakken. En het vinden van een bereidwillige sponsor maakte de zaak compleet. Op 28 februari 2007 is de spuit naar Hengelo vervoerd, waarna op 5 maart werd aangevangen met de herstel-en renovatiewerkzaamheden. Nadat een plan van aanpak was opgesteld kon men aan het werk, waarbij ook externe deskundigheid werd ingeschakeld. Voor de 4 spaakwielen was dat de wielenmaker Van den Barg van Huize Twickel, Nico Trienen repareerde de koperen waterbak, De Jong Parket heeft de nieuwe houten delen gemaakt, Decokay Eijssink-Woertman sponsort al het verfmateriaal, waarna de leerlingen van de schildersopleiding SPOS het geheel in zijn originele kleuren werd geschilderd. In september 2007 is men zover dat TCTubantia een artikel met foto’s heeft geplaatst. Op 3 januari 2010 wordt het eindresultaat officieel gepresenteerd aan burgemeester Kerckhaert en de brandweerkorpsen van Hengelo en Borne. Als wij nu terugdenken aan het “schrootpakket” dat we destijds hebben opgehaald, kijken we voldoening naar het eindresultaat in de kantine van Hengelo.
Hefboomspuit Hengelo 1927
Deze handbediende zuig-perspomp is in 1827 vervaardigd door Machinefabriek en Koperslagerij de Fa. Wed. H.W de Bruijn in opdracht van de Brandmeesters A. Knuf, H. Meilink en I. Lammering. Het bedrijf was gevestigd aan de Langestraat 35. Het bedrijf verhuisde rond 1900 naar Enschede en hield zich bezig met centrale verwarming en waterinstallaties. In 1979 werd de installatiesectie overgenomen door de Fa. Rompelman, en de brandpreventie-sectie werd voortgezet onder de naam De Bruijn Viking b.v. en nog steeds gevestigd aan de Kanaalstraat 139 te Enschede. Bij navraag bleek helaas dat alle gegevens ten aanzien van de brandspuiten van vroeger verdwenen waren. Maar ja, wat wil je ook 165 jaar later. Na jaren in de brandweerkazerne aan het Spaansland te Enschede te hebben gestaan als blikvanger, staat hij nu weer waar hij hoort: in de receptie van de centrum kazerne te Hengelo.
Slangenkar Rijssen HBH0011
Bikkers hefboombrandspuit 1896
Begin januari 2012 kreeg de SHBH een telefoontje van een medewerker van Het Heim met de mededeling “wij hebben hier iets op zolder liggen dat misschien wel een brandweerding is”, en of wij even wilden komen kijken. De nieuwsgierigheid wordt dan al snel geprikkeld, dus togen 2 mensen van ons naar het depot van Het Heim met een gevoel van “vol verwachting klopt ons hart”. Al snel was te zien aan de bronzen merkplaat dat daar de naam op prijkte van A. Bikkers & Zn Rotterdam, opgericht 1783. Daar deze firma een bekende fabrikant was van brandweervoertuigen (o.a. de eerste Stoombrandspuit in Nederland) was de link snel gelegd. Het “ding” bleek een fundatieplaat te zijn waarop een verticale windketel en 1 cilinder met voetkleppen was gemonteerd, en is voorzien van een zuig- en persaansluiting. De tweede cilinder ontbrak en het geheel was zwaar geoxideerd (zie foto begin).
Na enig historisch onderzoek door de secretaris op de site van het Nationaal Brandweer Archief werd een boek gevonden met de geschiedenis van de Fa. Bikkers, en op pagina 69 stond een afbeelding van een hefboombrandspuit met een zelfde fundatieplaat en pomp. Via de gedeeltelijk leesbare administratie van Bikkers kon achterhaald worden dat van dit type hefboombrandspuit er 4 aan Twentsche brandweerkorpsen zijn verkocht, onbekend is echter welke korpsen dit waren. Wel dat geen enkele brandspuit van dit type de tweede wereldoorlog heeft overleefd.
Nadat er een begroting van de geschatte kosten werd gemaakt, werd subsidie aangevraagd en verkregen van de Dr. Fuldauer Stichting, het RABO Cultuurfonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds. Op 22 januari 2013 is door het bestuur het besluit genomen om een reproductie van de hefboombrandspuit te maken. Een aantal Hengelose bedrijven hebben kosteloos materialen beschikbaar gesteld of voor ons gemaakt o.a. AFMI Verspanende Industrie, Galvano Hengelo, LUMA Hengelo, Fa. Tuinwacht Deurningen, Fa. Graveertechniek Nijdeken, de Fa. Kleinsmit en brandweer Twente.
Bij de presentatie van de hefboombrandspuit na 2,5 jaar noeste arbeid is, naast de regionale genodigden en pers, getracht om ook een lid of nazaat van de familie Bikkers uit te nodigen. Ondanks 2 x rechtstreeks in de uitzending van Radio Rijnmond is dit niet gelukt. De spuit staat nu in de kantine van brandweer Hengelo
SBA Walter 1969
